Μισθοί και απασχόληση στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα στην εποχή του COVID-19

Του Γιώργου Δαλιάνη

 

Όπως κάθε χώρα έτσι και η χώρα μας, πρέπει να καταστρώσει ένα ρεαλιστικό και εφαρμόσιμο σχέδιο για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, που δημιούργησε η πανδημία του COVID19. Το κόστος προσαρμογής της οικονομίας στα νέα δεδομένα είναι τεράστιο και θα πρέπει να κατανεμηθεί  με δίκαιο τρόπο σε όλη την κοινωνία και για τον λόγο αυτό απαιτείται συμπόρευση όλων των πολιτών και φυσικά όλου του πολιτικού προσωπικού που πρέπει να σταθεί αντάξιο και ενωμένο  σε αυτές τις κρίσιμες περιστάσεις. Ταυτόχρονα με την επερχόμενη οικονομική κρίση οφείλουμε να προστατευθούμε και από τον λαϊκισμό που ανθεί σε ιδιαίτερες συνθήκες, όπως οι σημερινές. Θα είναι καταστροφικό να δημιουργηθεί ένα νέο κίνημα του «δεν πληρώνω», με μόνους κερδισμένους τους κατ’ εξακολούθηση στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Με δεδομένη την κατακρήμνιση των εσόδων από τον τουρισμό είναι σίγουρο ότι θα επηρεασθούν όλοι οι παραγωγικοί τομείς της οικονομίας. Σημαντικά αναμένεται να πληγούν οι αερομεταφορές, οι δραστηριότητες αναψυχής, η οικοδομική δραστηριότητα με το πάγωμα των επενδύσεων στον τουρισμό,  η εστίαση και οι εξαγωγές λόγω της παγκόσμιας κρίσης. Πλήγμα θα υποστεί και το λιανεμπόριο, ιδιαίτερα των διαρκών καταναλωτικών αγαθών, λόγω μείωσης του διαθεσίμου εισοδήματος των εργαζομένων. Τεράστιο πρόβλημα θα δημιουργηθεί στον κλάδο της μεταφοράς προσώπων, μέσω χερσαίων ή ακτοπλοϊκών μέσων λόγω των μέτρων για αποφυγή του συνωστισμού και για την οικονομική επιβίωση των επιχειρήσεων μεταφορών ίσως δεν θα είναι αρκετή η αύξηση των ναύλων και θα απαιτηθεί διαρκής κρατική ενίσχυση. Πολλές επιχειρήσεις θα πτωχεύσουν και μεγάλος αριθμός θα χρειαστεί την οικονομική στήριξη του κράτους, ενώ ίσως να απαιτηθεί  και η κρατικοποίησή τους, ήδη μάλιστα στην  Ιταλία υπάρχει η σκέψη για την κρατικοποίηση της ALITALIA.  Η παγκοσμιοποίηση και ο άκρατος φιλελευθερισμός θα χάσουν πολλούς υποστηρικτές.

Περαιτέρω, η μειωμένη ή η εκ περιτροπής απασχόληση θα δώσει ανάσα και τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ξαναρχίσουν την πλήρη δραστηριότητα  διατηρώντας το ίδιο προσωπικό. Παράλληλα, η πολιτεία θα πρέπει να σταθεί αρωγός με την χρηματοδότηση μέρους των υπέρογκων ασφαλιστικών εισφορών που ισχύουν σήμερα. Το προβληματικό τραπεζικό σύστημα πληγωμένο από τη δεκαετή κρίση και φορτωμένο με επισφάλειες καλείται σήμερα να στηρίξει την επιχειρηματικότητα. Διανύουμε τον δεύτερο μήνα της κρίσης, οι κεντρικές τράπεζες τροφοδοτούν με ρευστότητα το τραπεζικό σύστημα με σχεδόν μηδενικά επιτόκια και εμείς εδώ στην Ελλάδα παραμένουμε θεατές. Οι Τράπεζες προωθούν μόνο το επιδοτούμενο πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ με πολλές δεσμεύσεις και προαπαιτούμενα, το οποίο πρόγραμμα δεν είναι αρκετό για να καλύψει τις ανάγκες που υπάρχουν, ενώ τα δάνεια που χορηγούνται συνεχίζουν να έχουν υψηλό επιτόκιο. Το επιτόκιο των βραχυπροθέσμων χορηγήσεων  παραμένει στα ίδια επίπεδα με την προ κρίσης εποχή, ενώ στις άλλες χώρες ξεκίνησαν χρηματοδοτήσεις με επιτόκιο γύρω στο 1%. Η διάρκεια των δανείων πρέπει να είναι τουλάχιστον πενταετής με ετήσια περίοδο χάριτος και τα δάνεια να χορηγούνται  με διαφανή κριτήρια και την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου κατά 80% και για το υπόλοιπο 20% να μην απαιτείται κατ’ ανάγκη εμπράγματη εξασφάλιση. Τα δάνεια  θα πρέπει να δίδονται μετά από αξιολόγηση και με αυστηρά κριτήρια σε βιώσιμες επιχειρήσεις και να μην σκορπιστούν όπως παλαιότερα σε θαλασσοδάνεια.

Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε βέβαια ότι η κρίση μας υποχρέωσε  να λάβουμε και κάποια θετικά  μέτρα, όπως τη γρήγορη μετάβαση του πληθυσμού στη χρήση ψηφιακών εφαρμογών και τη μείωση της γραφειοκρατίας. Η απομακρυσμένη συνταγογράφηση  περπάτησε, η επίσκεψη στα ΚΕΠ και τα Αστυνομικές αρχές για θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής οδεύει σε κατάργηση και πλήθος άλλες εφαρμογές έχουν ενεργοποιηθεί οι οποίες θα μειώσουν το κόστος του Δημοσίου και τις άσκοπες και χρονοβόρες μετακινήσεις των πολιτών.

Επίσης, η απομακρυσμένη απασχόληση των υπαλλήλων δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να αποφύγουν την ταλαιπωρία της μετακίνησης και του κόστους μετάβασης στον τόπο εργασίας, έτσι οι εταιρείες έχουν μειωμένα κόστη σε ενοίκια και σε άλλα κόστη διαχείρισης, όπως κατανάλωση ηλεκτρικού κ.λπ.  Όμως, θα πρέπει να γίνει θεσμοθέτηση για αυτή τη μορφή εργασίας, όπως για παράδειγμα η ευελιξία του ωραρίου. Ελπίζουμε με το πέρας της κρίσης να παραμείνει αλλά και να βελτιωθεί η εξ  αποστάσεως εκπαίδευση.

Βέβαια το κόστος των μέτρων στήριξης της οικονομίας είναι τεράστιο και σε συνδυασμό με τη μείωση των εσόδων που προέκυψαν μετά την τεράστια υστέρηση  των εσόδων του κράτους από τη μείωση των τιμών του πετρελαίου και της κατανάλωσης των υγρών καυσίμων (κυριότερη πηγή εσόδων του δημοσίου), τη μείωση γενικά της κατανάλωσης, την αναστολή είσπραξης βεβαιωμένων οφειλών και την διακοπή των φορολογικών ελέγχων, θα έχει ως συνέπεια την αύξηση της φοροδιαφυγής που ανθεί σε έκτακτες περιστάσεις και που θα εντείνει ακόμη περισσότερο το πρόβλημα.

Για την κάλυψη αυτού του ελλείματος θα καταφύγουμε (μετά την άρνηση των εταίρων μας για χορήγηση βοήθειας) στον δανεισμό και θα υποστούμε τις συνέπειες στο μέλλον εμείς και τα παιδιά μας. Για αποφυγή ενός υπέρμετρου δανεισμού θα πρέπει να λάβουμε άμεσα επιπλέον μέτρα που θα εξαναγκαστούμε να πάρουμε στο μέλλον και τέτοια μπορεί να είναι μια έκτακτη φορολόγηση των χρηματοοικονομικών προϊόντων, η αύξηση της φορολογίας εισοδήματος, και η μείωση του κόστους μισθοδοσίας του Δημοσίου. Επειδή η τάξη των δημοσίων υπαλλήλων είναι η ιερή αγελάδα (δεν την αγγίζει κανείς) και θα προκύψουν μεγάλες αντιδράσεις, όταν ανοίξει η συζήτηση για μείωση των αποδοχών τους, με την  πιθανότητα να δημιουργήσει  πολιτικό κόστος που όλες οι κυβερνήσεις αρνούνται διαχρονικά να το αναλάβουν, προτείνουμε ένα ενδιάμεσο μέτρο: να γίνει περικοπή δυο μισθών, που θα έχει ως αποτέλεσμα την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους και για ικανοποίηση των τρεχουσών αναγκών των πληττόμενων και αντί των μισθών να δοθεί άτοκο δάνειο το οποίο θα απομειώνεται σταδιακά  σε διάστημα κάποιων ετών από την μισθοδοσία τους.

Είναι αδύνατο και αυτή τη φορά το βάρος της κρίσης να το σηκώσουν ιδιωτικοί υπάλληλοι και οι επιχειρήσεις, καθώς δεν μπορούν από μόνοι τους  να στηρίξουν  το κόστος των επιδομάτων ανεργίας από τον όγκο των νέων ανέργων που θα δημιουργηθούν και οι άνεργοι δεν μπορούν να καταφύγουν και αυτή τη φορά στην ξενιτιά. Το παράδειγμα προς αυτή τη κατεύθυνση ας το δώσει το πολιτικό προσωπικό της  χώρας διότι και αυτό είναι μισθοδοτούμενο από το Ελληνικό Δημόσιο. Πεδίο δόξης λαμπρόν!

 

Δείτε το άρθρο και στη Capital.gr.

 

O Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της ARTION Α.Ε. & Ιδρυτής του Ομίλου ARTION, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός.

 

Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ARTION Α.Ε. (Πουρνάρα 9 Μαρούσι | +30 210 6009062 |  www.artion.gr)