Φοροαπόψεις – 30/03/2017

Ανάδειξη και σχολιασμός επίκαιρων φορολογικών,
εργατικών, ασφαλιστικών & οικονομικών θεμάτων

  • Ασφαλιστικό για μπλοκάκια και κρυπτόμενη σχέση εργασίας: Σε πολλαπλές τοποθετήσεις του, το Υπουργείο Εργασίας τόσο δια μέσου της Υπουργού Εργασίας κυρίας Αχτσιόγλου όσο και διαμέσου του Υφυπουργού κου Πετρόπουλου έχει τονίσει το γεγονός ότι η Διοίκηση θα αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους με το καθεστώς για τα μπλοκάκια ως εργαζόμενους με εξαρτημένη εργασία (με ό,τι αυτό συνεπάγεται για εργαζόμενο-εργοδότη). Αφενός μεν, στόχος είναι η καθιέρωση ενός ασφαλιστικού πλαισίου εξαρτημένης εργασίας για όσους έχουν έως 2 εργοδότες ή εισόδημα 80% από έναν εργοδότη, αφετέρου, σύμφωνα και με πρόσφατες ξανά δηλώσεις του Υφυπουργού Εργασίας κου Πετρόπουλου, στόχος είναι η αποκάλυψη πρακτικών που υποκρύπτουν εργασιακή σχέση πλήρους απασχόλησης και η τιμωρία τους εφόσον δεν συμμορφώνονται. Συγκεκριμένα ο υφυπουργός δήλωσε: «…τέτοιου είδους σχέσεις εργασίας είναι σχέσεις εξαρτημένης εργασίας…, είναι παράνομες και έτσι θα αντιμετωπιστούν. Δεν καλύπτονται και δεν νομιμοποιούνται με τη διάταξη θα κληθούν (οι μη συμμορφούμενοι εργοδότες) να καταβάλλουν πρόστιμα και προσαυξήσεις…». Τα παραπάνω συνεπάγονται πως πιθανόν να ακολουθήσουν μεταγενέστερες εγκύκλιοι οι οποίες θα καθορίζουν με λεπτομέρειες κάποιο ποινολόγιο των εργοδοτών που δεν συμμορφώνονται ή δεν συμμορφώνονταν επί συναπτά έτη.
  • Καταχρηστική η καταγγελία-απόλυση τεκμαιρόμενης σύμβασης εργασίας εργαζόμενου («μπλοκάκι»): Εργαζόμενος ο οποίος εργάζεται με το καθεστώς για το μπλοκάκι σύμφωνα με τον νέο ασφαλιστικό νόμο, μπορεί να δηλώσει το γεγονός αυτό στις αρμόδιες υπηρεσίες και να διεκδικήσει την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών από τον εργοδότη. Καταγγελία της εργασιακής αυτής σχέσης εκ μέρους του εργοδότη για το γεγονός αυτό είναι άκυρη σύμφωνα και με πρόσφατες δηλώσεις του Υφυπουργού Εργασίας κου Πετρόπουλου. Ο εργαζόμενος πρέπει να αποδείξει δικαστικά ότι η καταγγελία αυτή είναι καταχρηστική σύμφωνα με το άρθρο 281 ΑΚ και οφείλεται σε επιλήψιμα κίνητρα του εργοδότη (οφείλεται δηλαδή στην διεκδίκηση εκ μέρους του εργαζόμενου των νομίμων δικαιωμάτων του).
  • Αλλαγές στις διατάξεις για την αναστολή λειτουργίας επαγγελματικών εγκαταστάσεων επιτηδευματιών:  Στο νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2014/92/ΕΕ που συζητείται στη Βουλή, κατατέθηκε τροπολογία με την οποία τροποποιούνται διατάξεις του ν.2523/1997. Σύμφωνα με αυτή προβλέπεται:
    • Σε περίπτωση μη έκδοσης ή μερικής έκδοσης 10 παραστατικών πώλησης ή αν η αξία τους υπερβαίνει τα 500 ευρώ αναστέλλεται για 48 ώρες η λειτουργία της εγκατάστασης. Σε περίπτωση υποτροπή με τη μη έκδοση 3 παραστατικών (για διάστημα εντός και του επόμενου έτους) αναστέλλεται για 96 ώρες. Σε κάθε επόμενη υποτροπή εντός 2 ετών αναστέλλεται για 10 ημέρες. Η αναστολή λειτουργίας αφορά μόνο τη συγκεκριμένη εγκατάσταση και όχι το σύνολο των εγκαταστάσεων του ιδιοκτήτη.
    • Σε ορισμένες περιπτώσεις που θα ορίζονται από μελλοντική οδηγία του Διοικητή της ΑΑΔΕ, αντί της αναστολή λειτουργίας επιβάλλεται χρηματική κύρωση 1.000 έως 5.000 ευρώ.
  • Κριτήρια φορολογικής υπόστασης (substance) εταιρειών holding:  Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και νομολογία, για τις εταιρείες με εμπορική δραστηριότητα τα κριτήρια για να θεωρηθούν ότι δραστηριοποιούνται πραγματικά σε μία χώρα είναι τα εξής:
    • Ο εντοπισμός της έδρας πραγματικής διοίκησης (κριτήρια εμβαδού, εξοπλισμού, σύμβασης μίσθωσης, λειτουργικών δαπανών κ.α.)
    • Ύπαρξη υπαλληλικού προσωπικού σχετικού με τη δραστηριότητά της
    • Συμβάσεις με συνδεδεμένες εταιρείες που δεν υποκρύπτουν πλασματική υπόσταση

    Πρόσφατη Ιταλική νομολογία όρισε τα κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για να εντοπιστεί η υπόσταση εταιρειών συμμετοχών (Holding). Κρίθηκε ότι οι εταιρείες holding δεν απαιτείται να έχουν τα ίδια οργανωτικά κριτήρια με τις εμπορικές για να γίνει αποδεκτή η υπόστασή τους σε ένα κράτος. Κριτήριο αποτελεί η πραγματική διαχείριση του χαρτοφυλακίου των συμμετοχών της από την καταστατική της έδρα. Με άλλα λόγια να αποδεικνύεται ότι η λήψη των αποφάσεων γίνεται από την καταστατική της έδρα. Η Ιταλική αυτή νομολογία δεν συνεπάγεται ότι γίνεται αποδεκτή από την Ελληνική Διοίκηση ή Δικαστήρια, όμως μπορεί να αποτελέσει μια πυξίδα και ένα δικαστικό τεκμήριο για την χώρα μας.

  • Συνυπόχρεοι καταβολής προστίμου νομικού προσώπου ή οντότητας (αλληλέγγυα ευθύνη):  Πρόεδροι, διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων κατά το χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα για την πληρωμή του φόρου τόκων και προστίμων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες καθώς και του φόρου που παρακρατείται, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσής τους. Η ευθύνη αυτή υφίσταται και κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου-οντότητας για τους παρακρατούμενους φόρους, το ΦΠΑ και όλους τους επιρριπτόμενους φόρους (άρθρο 50 ν.4174/2013). Αν μετά από έλεγχο επιρριφθεί πρόστιμο ΚΒΣ-ΚΦΑΣ-ΚΦΔ, βεβαιώνεται στο όνομα της εταιρείας-οντότητας και κοινοποιείται. Αν εντός 30 ημερών δεν ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, τότε το πρόστιμο καθίσταται οριστικό. Εφόσον δεν εισπραχθεί το πρόστιμο από τον νομικό πρόσωπο-οντότητα μέχρι την οριστικοποίηση του προστίμου, τότε (βάσει ΚΕΔΕ) η Διοίκηση στρέφεται κατά των συνυπόχρεων. Δεν ισχύει η αλληλέγγυα ευθύνη για φόρο εισοδήματος εταιρείας εν λειτουργία.
  • Πληρωμή μισθοδοσίας με κατάθεση μετρητών σε προσωπικό τραπεζικό λογαριασμόΣύμφωνα με το άρθρο 23 παρ. ιδ του Ν.4172/2013 δεν εκπίπτουν «Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4172/2013, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών». Η ΠΟΛ 1216/2014 ορίζει ότι αποτελεί τραπεζικό μέσο πληρωμής και άρα πραγματική συναλλαγή «η κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή, είτε με μετρητά…». Συνεπώς, η εξόφληση μισθοδοσίας των εργαζομένων με κατάθεση μετρητών σε προσωπικούς λογαριασμούς τους, που τηρούνται σε πιστωτικά ιδρύματα είναι νόμιμη και μπορεί να εκπέσει ως δαπάνη εφόσον φυσικά παράλληλα πληρούνται και οι προϋποθέσεις του άρθρου 22 του ν.4172/2013:
    • Πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης και κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της
    • Αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η καταβολή αντιστοιχεί στην αξία που δηλώνεται στην Φορολογική Διοίκηση
    • Η καταβολή εγγράφεται στα τηρούμενα βιβλία της εταιρείας και αποδεικνύεται από παραστατικά

Συνήθη Ερωτήματα

Δάνεια της εταιρείας προς τα  μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τα πρόσωπα που ασκούν έλεγχο επί της εταιρείας, τους συζύγους και τους συγγενείς των προσώπων αυτών εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι του τρίτου βαθμού, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που ελέγχονται από τους ανωτέρω απαγορεύονται και είναι απολύτως άκυρα. Η απαγόρευση αυτή ισχύει και για την παροχή πιστώσεων προς τα πρόσωπα αυτά με οποιονδήποτε τρόπο ή την παροχή εγγυήσεων ή ασφαλειών υπέρ αυτών προς τρίτους (π.χ. δεν μπορεί να εγγυηθεί για αυτούς σε τραπεζικό δάνειο). Σε περίπτωση ελέγχου, η φορολογική αρχή μπορεί να θεωρήσει το δάνειο αυτό ως διευθέτηση που οδηγεί σε φορολογικό πλεονέκτημα (άρθρο 38 ν.4174/2013) και να το θεωρήσει ως μη πραγματοποιηθέν.

 

 

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ

Με την επιμέλεια του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη