Φοροαπόψεις – 03/08/2017

Ανάδειξη και σχολιασμός επίκαιρων φορολογικών,
εργατικών, ασφαλιστικών & οικονομικών θεμάτων

  • Βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η μη καταβολή των δεδουλευμένων ανεξαρτήτως αιτίας

Σύμφωνα με δελτίο τύπου που εξέδωσε το Υπουργείο Εργασίας και το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, θα επέλθει ανατροπή στα όσα έκανε δεκτά ο Άρειος Πάγος με την απόφαση ΑΠ 677/2017. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή «Μόνη η μη καταβολή των δεδουλευμένων αποδοχών του μισθωτού, έστω και μακροχρόνια, δεν αρκεί να θεμελιώσει την έννοια της βλαπτικής μεταβολής των όρων της σύμβασης εργασίας του, αν δεν συνδέεται και με την πρόθεση του εργοδότη να εξαναγκάσει αυτόν σε παραίτηση προκειμένου να αποφύγει την καταβολή σ’ αυτόν της αποζημίωσης απόλυσης.» Έτσι, σύμφωνα με την απόφαση του Αρείου Πάγου, πρέπει να αποδεικνύεται η πρόθεση του εργοδότη να εξαναγκάσει τον εργαζόμενο σε παραίτηση μέσω της μη καταβολής δεδουλευμένων, προκειμένου να αποδεικνύεται η βλαπτική μεταβολή των όρων της σύμβασης εργασίας.

Βλαπτική μεταβολή των όρων της σύμβασης εργασίας υπάρχει όταν ο εργοδότης, χωρίς δικαίωμα από το νόμο ή τη σύμβαση εργασίας, ή κατά κατάχρηση του διευθυντικού του δικαιώματος, μεταβάλει μονομερώς τους όρους της σύμβασης με συνέπεια να επέρχεται άμεση ή έμμεση υλική ή ηθική βλάβη στον μισθωτό. Η βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας αποτελεί λόγο καταγγελίας της σύμβασης εκ μέρους του εργαζόμενου και διεκδίκησης αποζημίωσης. Να σημειώσουμε ότι πέραν της αποζημίωσης απόλυσης, ο εργαζόμενος δικαιούται, εφόσον το αποδείξει, να ζητήσει και αποζημίωση για ηθική βλάβη λόγω προσβολής της προσωπικότητάς του.

  • Η μεταβίβαση μη εισηγμένων τίτλων ακόμη και αν γίνεται άνω των 3 φορών εντός εξαμήνου, παύει να θεωρείται κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα

Σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 3 του ν.4172/2013, «…ως «επιχειρηματική συναλλαγή» θεωρείται κάθε μεμονωμένη ή συμπτωματική πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων στην οικονομική αγορά με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Κάθε τρεις ομοειδείς συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός ενός εξαμήνου θεωρούνται συστηματική διενέργεια πράξεων…»

Με βάση το άρθρο 77 του νόμου 4484/2017 που τροποποιεί το άρθρο 21 παρ.3 του ν.4172/2013, ως «επιχειρηματική συναλλαγή» θεωρείται κάθε μεμονωμένη ή συμπτωματική πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων στην οικονομική αγορά με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Κάθε τρεις ομοειδείς συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός ενός εξαμήνου θεωρούνται συστηματική διενέργεια πράξεων. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται για τους τίτλους του άρθρου 42 ν.4172/2013 που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη ή μη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης, συμπεριλαμβανομένης και της Εναλλακτικής Αγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ή για τα ομόλογα που εκδίδονται από εισηγμένες εταιρείες, καθώς και για τα κρατικά ομόλογα. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να προβλέπεται η εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου και σε κάθε άλλη ρυθμιζόμενη αγορά ή άλλους τίτλους.

Σε περίπτωση συναλλαγών που αφορούν ακίνητα, η περίοδος του δεύτερου εδαφίου είναι δύο (2) έτη.

  • Ποια θεωρούνται υποκαταστήματα μιας επιχείρησης στα οποία θα επιβάλλεται ξεχωριστό τέλος επιτηδεύματος

Ως υποκατάστημα, σύμφωνα με το άρθρο 12 του νόμου 4484/2017 που τροποποιεί το άρθρο 31 του ν.3986/2011, νοείται κάθε επαγγελματική εγκατάσταση του επιτηδευματία στην ημεδαπή, εκτός της έδρας της επιχείρησης, στην οποία ενεργείται παραγωγική ή συναλλακτική δραστηριότητα (οι δραστηριότητες αυτές δεν είναι ενιαίες με αυτές της έδρας της επιχείρησης). Δεν λογίζονται ως υποκαταστήματα, για την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος, οι προσωρινοί εκθεσιακοί χώροι και οι πρόσκαιρες επαγγελματικές εγκαταστάσεις, που λειτουργούν για χρονικό διάστημα μέχρι τριάντα (30) ημέρες, οι επαγγελματικές εγκαταστάσεις που στεγάζονται σε διαφορετικούς ορόφους, συνεχόμενους ή μη, του ίδιου κτιριακού συγκροτήματος, οι εγκαταστάσεις τουριστικών καταλυμάτων εντός παραδοσιακών κτισμάτων, σύμφωνα με το π.δ.33/1979 (Α’ 10), που λειτουργούν σε ξεχωριστά κτίρια, αλλά με ενιαία άδεια λειτουργίας, η οποία εντάσσεται ως ενιαία εγκατάσταση στην ίδια τουριστική μονάδα, καθώς και οι αγροτικές καλλιέργειες.

  • Εκ περιτροπής εργασία και μονομερής επιβολή της από τον εργοδότη

Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας. Η απασχόληση αυτή συμφωνείται κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκεια της ισχύουσας σύμβασης εργασίας (άρθρο 38 ν.1892/1990). Αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος, μόνο εφόσον προηγουμένως προβεί σε ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων. Οι συμφωνίες ή οι αποφάσεις αυτές γνωστοποιούνται μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση ή τη λήψη τους στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας.

Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι η εκ περιτροπής απασχόληση δεν αναφέρεται σε λιγότερες ώρες παροχής εργασίας σε ημερήσια βάση, αλλά σε παροχή εργασίας κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή εβδομάδες τον μήνα ή μήνες μέσα στο έτος ή συνδυασμό των ανωτέρω δυνατοτήτων, πάντα όμως κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο.

Η μονομερής επιβολή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας είναι νόμιμη και δεν συνιστά μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας κατά την έννοια του άρθρου 7 του ν. 2112/1920, διότι λαμβάνει χώρα κατ’ ενάσκηση δικαιώματος του εργοδότη απορρέοντος από τον νόμο και ασκούμενου κατά τους όρους αυτού

Μονομερής βλαπτικής μεταβολή των όρων εργασίας συντρέχει και όταν η εκ περιτροπής εργασία επιβάλλεται κατ’ αρχήν συννόμως, πλην όμως το δικαίωμα του εργοδότη να επιβάλει ένα τέτοιο μέτρο, ή ο τρόπος εφαρμογής του μέτρου αυτού, γίνεται κατά τρόπο που συνιστά καταχρηστική άσκηση δικαιώματος.

Μονομερής επιβολή εκ περιτροπής εργασίας εκ μέρους του εργοδότη επιτρέπεται εφόσον τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις:

  1. ο περιορισμός των δραστηριοτήτων του εργοδότη,
  2. η προηγούμενη της επιβολής ενημέρωση και διαβούλευση με τους εκπροσώπους των εργαζομένων,
  3. η επιβολή να λαμβάνει τον χαρακτήρα συστήματος, αναφερόμενου στο σύνολο των εργαζομένων της επιχείρησης, της εκμετάλλευσης ή του τμήματος της επιχείρησης ή της εκμετάλλευσης,
  4. η διάρκεια της επιβολής να μην υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος και
  5. η απόφαση του εργοδότη να κοινοποιηθεί εντός οκτώ (8) ημερών στην αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας.

Η επιβολή εκ περιτροπής εργασίας σε μεμονωμένους υπαλλήλους ενός τομέα δραστηριότητας που εμφανίζει μειωμένη παραγωγικότητα, θεωρείται παράνομη και μονομερής βλαπτική μεταβολή συνθηκών εργασίας.

 

 

Συνήθη Ερωτήματα

Εργοδότης, που επικαλείται το κύρος της καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας, φέρει το βάρος της απόδειξης όχι μόνο της τήρησης του έγγραφου τύπου, αλλά και της παράδοσης του εγγράφου, που συνέταξε, στα χέρια του εργαζόμενου (ή της νομότυπης επίδοσής του, όταν η φυσική εγχείριση δεν είναι εφικτή.

 

Η επιστημονική ομάδα της ΑΡΤΙΟΝ

Με την καθοδήγηση του κυρίου Γεώργιου Δαλιάνη