Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από την όλο και εντονότερη σύνδεση της τεχνολογίας με την άσκηση οποιουδήποτε σχεδόν επαγγέλματος. Μάλιστα, υπάρχουν επαγγέλματα που δεν απαιτούν καθόλου φυσική παρουσία και ασκούνται σχεδόν αποκλειστικά με τεχνολογικά μέσα. Ένα από αυτά είναι το digitalmarketing (δηλαδή οι προωθητικές/διαφημιστικές ενέργειες που γίνονται με σκοπό την αύξηση των πωλήσεων μέσω του ίντερνετ) που περιλαμβάνει υπηρεσίες όπως marketing μέσω social media, αποστολή newsletter, δημιουργία analytics (δηλαδή μέτρηση της απόδοση μιας ιστοσελίδας) κ.α.

Είναι γεγονός ότι οι συναλλαγές (δοσοληψίες) μεταξύ επιχειρήσεων με τον επιχειρηματία, τους εταίρους, τους διαχειριστές, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τους διευθυντές ή εργαζομένους αποτελούν ένα συχνό φαινόμενο, καθώς μία επιχείρηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα φυσικά πρόσωπα που συνδέονται με αυτήν. Ιδιαίτερα σε παλαιότερες χρήσεις γινόταν κατάχρηση αυτών των συναλλαγών, κυρίως επειδή οι τραπεζικοί λογαριασμοί των εταιρειών είναι άτοκοι, ενώ για τους λογαριασμούς των φυσικών προσώπων προβλεπόταν δελεαστικό επιτόκιο για τις καταθέσεις, συνεπώς ήταν συμφέρουσα από αυτή την άποψη η μεταφορά χρημάτων της εταιρείας σε λογαριασμό φυσικού προσώπου.

Ψηφιακή επανάσταση, Internet of Things, Virtual Reality, Artificial Intelligence, Blockchain, Smart Contract, Digital health, Βιοτεχνολογία, Neurotechnology, Drones, 3D Printing…: όροι ελάχιστα ή καθόλου οικείοι -κάποιες φορές εχθρικοί. Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση ενισχύει αυτό που ονομάστηκε «έξυπνο εργοστάσιο». Τα όριά της όμως έχουν υπερβεί εκείνα των εργοστασίων. Ακόμα και των έξυπνων.

Με την ψήφιση του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013) άλλαξε ριζικά από 1.1.2014 η φορολογική αντιμετώπιση των λεγόμενων δοσοληπτικών λογαριασμών, δηλαδή των συναλλαγών μεταξύ των επιχειρήσεων με τον επιχειρηματία, τους εταίρους, τους διαχειριστές, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και τους διευθυντές ή εργαζομένους.

Σε προηγούμενη αρθρογραφία μας έχουμε ασχοληθεί εκτενέστατα με ζητήματα που άπτονται των φορολογικών ελέγχων. Στο παρόν άρθρο επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τις δυνατότητες που διαθέτει ο έλεγχος, ώστε να επανέλθει, ακόμη και σε περίπτωση που έχει ήδη διενεργηθεί έλεγχος για ορισμένο φορολογικό έτος. Εκ των προτέρων, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το ζήτημα αυτό συνδέεται άρρηκτα με το ζήτημα της παραγραφής. Με άλλα λόγια, ακόμη και αν έχει διενεργηθεί έλεγχος για κάποιο φορολογικό έτος και έχει εκδοθεί και οριστική πράξη προσδιορισμού, ο έλεγχος δύναται να επανέλθει μέχρι την παραγραφή του επίμαχου φορολογικού έτους, διότι όλοι οι έλεγχοι που διενεργούνται είναι μερικοί και όχι οριστικοί.

Ενδοομιλικές συναλλαγές πραγματοποιούνται μεταξύ επιχειρήσεων οι οποίες θεωρείται ότι μοιράζονται κοινά συμφέροντα είτε με τη μορφή κοινής διοίκησης είτε λόγω της σύνθεσής τους. Όμως στην περίπτωση των ενδοομιλικών συναλλαγών μεταξύ των ελληνικών επιχειρήσεων δεν έχει ληφθεί καμία πρόνοια από τον Έλληνα νομοθέτη για την αποφυγή της διπλής φορολόγησης, όπως συμβαίνει για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις.

Στις αρχές του έτους είχαμε δημοσιεύσει στον ιστότοπο του Capital ένα άρθρο με το οποίο εξηγούσαμε την έννοια της φορολογικής κατοικίας, τα βήματα που απαιτούνται για να αλλάξει κάποιος τη φορολογική του κατοικία αλλά και τον τρόπο φορολόγησης των Ελλήνων οι οποίοι μεταναστεύουν και δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό. Ήδη βρισκόμαστε στα τέλη του έτους και οι εξελίξεις στο θέμα αυτό είναι πολλές τόσο σε επίπεδο νομοθεσίας όσο και σε επίπεδο αποφάσεων.

Αποτελεί γενικότερη διαπίστωση ότι οι διενεργούμενοι έλεγχοι σε επιχειρήσεις καταλήγουν πολύ συχνά σε αμφιλεγόμενους καταλογισμούς, οι οποίοι δεν βρίσκουν έρεισμα στην εφαρμοστέα φορολογική νομοθεσία. Στο παρόν άρθρο θα ασχοληθούμε με τον καταλογισμό τελών χαρτοσήμου σε προκαταβολές πελατών-προμηθευτών με την αιτιολογία ότι πρόκειται για ταμειακές διευκολύνσεις/δάνεια.

Είναι αυτονόητο ότι η καταστολή της φοροδιαφυγής, μέσω στοχευμένων φορολογικών ελέγχων, συνιστά επιτακτικό σκοπό δημοσίου συμφέροντος. Κατά την διαδικασία στου ελέγχου, το βάρος απόδειξης των πραγματικών περιστατικών που στοιχειοθετούν την αποδιδόμενη σε ορισμένο πρόσωπο φορολογική παράβαση φέρει κατ’ αρχήν η φορολογική Διοίκηση, λόγω του τεκμηρίου αθωότητας, που εφαρμόζεται όχι μόνο στις ποινικές αλλά και στις διοικητικές διαδικασίες.

Οι φορολογικοί συντελεστές, η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού συστήματος (με τον νόμο «Κατρούγκαλου») και ο φόβος απώλειας περιουσίας (τραπεζικών καταθέσεων) εξανάγκασε πλήθος Ελλήνων να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό μετακομίζοντας οικογενειακώς ή μεταφέροντας τη φορολογική τους κατοικία νόμιμα ή παράνομα.