Παροχές σε είδος – χρήση 2014

Του Διονύση Σαμόλη, partner ARTION Α.Ε.

Στον παρακάτω πίνακα εμφανίζονται τα συμπεράσματα που σχετίζονται με το θέμα των «παροχών σε είδος» όπως προκύπτουν από τον νέο φορολογικό νόμο ν.4172 και την ερμηνευτική ΠΟΛ 1219/2014.

Το επόμενο διάστημα πιθανότατα θα ακολουθήσουν και άλλες διευκρινήσεις που ο κάθε εκκαθαριστής μισθοδοσίας θα πρέπει να λάβει υπόψη του για την σωστή αποτίμηση των συγκεκριμένων παροχών.

Η εφαρμογή των παρακάτω ξεκινάει από την χρήση 2014 και κατά συνέπεια θα ληφθούν υπόψη για την κατάρτιση των σχετικών βεβαιώσεων αποδοχών που θα δοθούν στους εργαζόμενους σε μερικούς μήνες.

Παροχές σε είδος όπως περιγράφονται στην ΠΟΛ 1219/2014 (άρθρα 12-13 του Ν.4172)
Ερωτήσεις-Θέματα: Απαντήσεις – Συμπεράσματα:
1 Ποιες περιπτώσεις θεωρούνται ότι αφορούν εργασιακή σχέση και το σχετικό εισόδημα, εισόδημα από Μισθωτές Υπηρεσίες;
  1. Όταν υπάρχει εργασιακή σχέση βάση του εργατικού δικαίου.
  2. Όταν βάση σύμβασης ο εργοδότης ορίζει τον τόπο, χρόνο και τρόπο της παροχής.
  3. Οι υπηρεσίες διεύθυνσης οποιασδήποτε εταιρείας ή μέλους Δ.Σ. Α.Ε.
  4. Τα πάγια αντιμισθία δικηγόρου
  5. Παροχή υπηρεσιών σε λιγότερους από 3 εργοδότες, ή σε πάνω από 3 με το 75% του εισοδήματος από έναν εργοδότη, και χωρίς δική του επαγγ/κη εγκατάσταση (να έχει ως έδρα την οικία του).
2 Ποιες παροχές σε είδος συνυπολογίζονται στο φορολογητέο του εισόδημα;
  1. Γενικά οποιαδήποτε παροχή σε είδος, εφόσον στο σύνολο τους ξεπερνούν τα 300€/έτος (λαμβάνοντας υπόψη τις επιμέρους διατάξεις-εξαιρέσεις)
  2. Το 30% της αξίας χρήσης ΕΙΧ.
  3. Η διαφορά των χρεωστικών τόκων δανείου (επιτόκιο που χρεώνει ο εργοδότης με αυτό του Υπ. Οικ.)
  4. Η προκαταβολή μισθού για πάνω από 3 μήνες.
  5. Το δικαίωμα προαίρεση απόκτησης μετοχών
  6. Η παραχώρηση κατοικίας (μίσθωμα ή τεκμαρτό ενοίκιο με συντελεστή 3%)
3 Τι είναι η αγοραία αξία και πώς αποδεικνύεται; Αγοραία αξία μιας παροχής είναι το κόστος της παροχής που βαρύνει τον εργοδότη.  Το κόστος αυτό αποδεικνύεται από τα σχετικά παραστατικά και τις καταχωρήσεις στα βιβλία του εργοδότη.
4 Πότε εφαρμόζεται το όριο των 300€ στις παροχές σε είδος; Η αξία των παροχών που κατονομάζονται (ΕΙΧ, δάνειο, δικαιώματα προαίρεσης μετοχών, παραχώρηση κατοικίας) λαμβάνονται υπόψη ως φορολογητέο εισόδημα ανεξαρτήτου του ορίου των 300€.  Αντίθετα μόνο αν η συνολική αξία όλων των λοιπών παροχών ξεπερνάει τα 300€  αυτές συνυπολογίζονται στο φορολογητέο του εισόδημα
5 Ποια πρόσωπα αφορά και ποιά όχι ο χαρακτηρισμών ως εισόδημα των παροχών σε είδος; Α. Τις περιπτώσεις α΄-στ΄της παρ.2 του άρθρου 12

  1. Όταν υπάρχει εργασιακή σχέση βάση του εργατικού δικαίου.
  2. Όταν βάση σύμβασης ο εργοδότης ορίζει τον τόπο, χρόνο και τρόπο της παροχής.
  3. Οι υπηρεσίες διεύθυνσης οποιασδήποτε εταιρείας ή μέλους Δ.Σ. Α.Ε.
  4. Τα πάγια αντιμισθία δικηγόρου
  5. Παροχή υπηρεσιών σε λιγότερους από 3 εργοδότες, ή σε πάνω από 3 με το 75% του εισοδήματος από έναν εργοδότη, και χωρίς δική του επαγγ. εγκατάσταση)    

Β. Αφορά τους ίδιους τους εργαζόμενους αλλά και τα συγγενικά τους πρόσωπα.

Γ. Δεν αφορά όσους λαμβάνουν παροχές χωρίς να συνδέονται με οποιονδήποτε από τους περιγραφόμενους τρόπους εργασιακής σχέσης.

6 Πότε μια παροχή δεν θεωρείται “παροχή σε είδος” και δεν αποτελεί φορολογητέο εισόδημα του εργαζομένου; Αν αποτελούν δαπάνες που σχετίζονται άμεσα με την εκτέλεση της εργασίας του και δεν έχουν τα χαρακτηριστικά του εισοδήματος.
7 Χαρακτηριστικά παροχών που δεν αποτελούν “παροχές σε είδος” και δεν αθροίζονται στο φορολογητέο εισόδημα. Α. Χορηγούνται προσωπικά προς τους δικαιούχου αυτούσια και ΌΧΙ σε χρήμα.
Β. Εξυπηρετούν λειτουργικές και παραγωγικές ανάγκες της επιχείρησης.
Γ. Συμβάλουν στην αύξηση της παραγωγικότητας της και στην ποιότητα των συνθηκών εργασίας ή αποτελούν μέτρα υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ:

  1. στολή εργασίας
  2. γάλα
  3. τροφή στον χώρο εργασίας
  4. θέση στάθμευσης στον χώρο εργασίας
8 Ενδεικτικά περιπτώσεις παροχών σε είδος που συναθροίζονται στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.
  1. Δωροεπιταγές,
  2. Αξία κουπονιών για αγαθά ή υπηρεσίες
9
  1. Οι διατακτικές για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών από συμβεβλημένα καταστήματα.
  2. Οι διατακτικές σίτισης που ξεπερνάνε τα 6€ ανά εργάσιμη ημέρα.
10 Το κόστος χρήσης πιστωτικών καρτών που αν και είναι της επιχείρησης χρησιμοποιούνται από τον εργαζόμενο για την κάλυψη προσωπικών, οικογενειακών  δαπανών του.  Δεν χρησιμοποιούνται για τις συναλλαγές που αφορούν της λειτουργία της επιχείρησης.
11 Πληρωμές που γίνονται απευθείας από την επιχείρηση σε τρίτους και θεωρούνται παροχή σε είδος και φορολογητέο εισόδημα. Πληρωμές προς:

  1. Φροντιστήρια, σχολεία, παιδικούς σταθμούς, κατασκηνώσεις και γενικά παιδικά δίδακτρα.
  2. Έξοδα συμμετοχής σε ημερίδες, σεμινάρια εκπαίδευσης, επιμόρφωσης ή επαγγελματικής κατάρτισης που δεν αφορούν την εργασία ή την θέση τους στην εταιρεία.
  3. Συνδρομές σε περιοδικά και επιμελητήρια που αντίστοιχα δεν αφορούν την εργασία τους ή την θέση τους.
  4. Η πληρωμές για γυμναστήρια, λέσχες και συναφή.
  5. Η κάλυψη ιατρικών εξόδων
12 Δωρεάν ή μειωμένο κόστος διδάκτρων ως παροχή σε είδος. Η περίπτωση αφορά όλα τα πρόσωπα (διοίκηση της εταιρείας και εργαζόμενου) του εκπαιδευτηρίου.  Εξαίρεση αποτελούν μόνο οι υποτροφίες.  Το σύνολο των διδάκτρων που παρέχονται δωρεάν ή η διαφορά της τιμής που καταβάλλεται σε σχέση με την κανονική τιμή χρέωσης θεωρείται παροχή σε είδος-εισόδημα
13 Παροχή συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας σε εργαζόμενους και μέλη διοίκηση της εταιρείας. Η παροχή συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας αποτελούν παροχή σε είδος με τις παρακάτω προϋποθέσεις που κάθε φορά βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα:

  1. Το κόστος που αφορά υπερβάλλον ποσό από το πρόγραμμα χρήσης και ταυτόχρονα αφορά προσωπική χρήση.  Δεν είναι κριτήριο ο χρόνος της παροχής αν αυτός δικαιολογείται (π.χ. πέραν του ωραρίου για ένα διοικητικό στέλεχος)
  2. Ο διαχωρισμός της παροχής θα γίνεται βάση της ανάλυση του λογαριασμού που εμφανίζει τις κλήσεις που έχει κάνει ο εργαζόμενος
14 Υπεύθυνος ο εργοδότης για τον διαχωρισμό της παροχής σε είδος από το συνολικό κόστος χρήσης του κινητού
  1. Ο εργοδότης θα μπορεί να χορηγεί βεβαίωση που θα χαρακτηρίζει ποιο τμήμα του ποσού που ξεπερνάει το πρόγραμμα παροχής αφορά προσωπική χρήση και κατά συνέπεια παροχή σε είδος και ποια την εργασία του.
  2. Εφόσον ο εργοδότης δεν χορηγήσει την παραπάνω βεβαίωση όλο το υπερβάλλον του προγράμματος κόστος θεωρείται παροχή σε είδος.
  3. Το ΦΠΑ και οι λοιποί φόροι συνυπολογίζονται για τον υπολογισμό της παροχής σε είδος.
15 Παραχώρησης περισσοτέρων της μιας σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας Στην περίπτωση παραχώρησης περισσοτέρων από μίας σύνδεσης, το συνολικό κόστος όλων των λοιπών της αρχικής συνδέσεων αποτελεί παροχή σε είδος-εισόδημα.  Και το κόστος αγοράς των πέραν της μιας συσκευών αποτελούν παροχή σε είδος-εισόδημα για τον εργαζόμενο ή μέλος της διοίκησης της εταιρείας.
16 Tablets, laptop και σχετικές συσκευές καθώς και Mobile internet. Η χορήγηση των εργαλείων εργασίας (laptop, tablets etc) καθώς και το mobile internet για την σύνδεση τους στο διαδίκτυο δεν αποτελούν εισόδημα εφόσον χορηγείται μια μόνο από το κάθε είδος συσκευή ή σύνδεση (αν δοθούν 2 laptop τότε το δεύτερο αποτελεί παροχή σε είδος-εισόδημα)
17 Το κόστος χρήσης ΕΙΧ που παραχωρεί η επιχείρηση και αποτελεί παροχή σε είδος, είναι το 30% συγκεκριμένων δαπανών. Οι δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της αγοραίας αξίας παραχώρησης ΕΙΧ είναι:

  1. Αποσβέσεις.
  2. Κόστος μίσθωσης.
  3. Τέλη κυκλοφορίας.
  4. Χρηματοδοτικό κόστος αγοράς.
  5. Κόστος επισκευών και συντήρησης. Αν το κόστος που προκύπτει είναι μηδέν, τότε η παροχή αυτή αποτιμάται στο 30% της μέσης δαπάνης ή απόσβεσης κατά τα τελευταία 3 έτη.
18 Ποιες δαπάνες ΕΙΧ δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της παροχής σε είδος. Τι γίνεται σε περίπτωση παραχώρησης χρήσης για μικρότερη περίοδο από το έτος. Οι δαπάνες που δεν κατονομάζονται παραπάνω ως συμμετέχουσες στο υπολογισμό της παροχής, εξαιρούνται από την παροχή. Έτσι εξαιρούνται τα έξοδα κίνησης των οχημάτων (καύσιμα, διόδια κτλ). Αν η παραχώρηση της χρήσης είναι μικρότερη του έτους τότε λαμβάνεται υπόψη ως παροχή σε είδος η σχετική αναλογία. Ως μήνας λαμβάνεται η μεγαλύτερη από 15 ημέρες περίοδος παραχώρησης.
19 Περιπτώσεις κατά τις οποίες η παραχώρηση χρήσης ΕΙΧ δεν αποτελεί παροχή σε είδος-εισόδημα καθώς και περιπτώσεις που αποτελούν παροχή σε είδος.
  1. Δεν θεωρείται ως παροχή σε είδος η παραχώρηση ΕΙΧ που αποτελεί tool car για τον εργαζόμενο, δηλαδή απαραίτητο εργαλείο για την εκτέλεση της εργασίας του (π.χ. ΕΙΧ σε πωλητή, τεχνικό κτλ που πρέπει να μετακινείται για την εκτέλεση της εργασίας του).  Η εξαίρεση ισχύει ανεξάρτητα αν το ΕΙΧ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον εργαζόμενο και μετά τον χρόνο εργασίας του.
  2. Θεωρείται παροχή σε είδος η παραχώρηση ΕΙΧ σε εργαζόμενο λόγο της θέσης του στην εταιρεία (διευθυντής, επιθεωρητής πωλήσεων, λοιπά στελέχη κτλ)
20 Κοινή χρήση των ΕΙΧ η παραχώρηση των οποίων αποτελεί παροχή σε είδος και επιμερισμός της. Αν την χρήση παραχωρούμενου ΕΙΧ κάνουν πάνω από 1 άτομα την ίδια περίοδο, το κόστος χρήσης θα επιμερισθεί και στους δύο.
21 Το όφελος που προκύπτει από την διαφορά του επιτοκίου χορήγησης δανείου που εργαζόμενο ή μέλος της εταιρείας αποτελεί παροχή σε είδος
  1. Το δάνειο που υπογράφει εργαζόμενος, μέρος της διοίκησης ή μέτοχος με την εταιρεία λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό παροχών σε είδος.
  2. Η παροχή σε είδος αφορά την διαφορά των τόκων που προκύπτουν με την εφαρμογή του επιτοκίου της σύμβασης σε σχέση με τους τόκους που προκύπτουν από την εφαρμογή του επιτοκίου του Υπ. Οικ.
  3. Η παροχή θεωρείται ότι προκύπτει κατά την ημερομηνία σύναψης του δανείου.
  4. Αν δεν υπάρχει συμφωνία έγγραφη, τότε εισόδημα θεωρείται το σύνολο του κεφαλαίου της σύμβασης.
  5. Προκαταβολή προς εργαζόμενο αξίας μεγαλύτερης των αποδοχών 3 μηνών θεωρείται δάνειο και έχουν εφαρμογή οι παραπάνω υπολογισμοί παροχής σε είδος (διαφορά επιτοκίου)
22 Χρόνος εφαρμογής.  Χειρισμός παλαιών υπολοίπων (πριν την 1/1/2014) Τα ποσά που εμφανίζονται σε λογαριασμούς εταίρων, εργαζομένων, μετόχων από μεταφορά την 1/1/2014, ανεξάρτητα αν γι αυτά υπάρχουν έγγραφες συμφωνίες, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό παροχών σε είδος
23 Χρόνος που θεωρείται ως παροχή σε είδος η εκχώρηση του δικαιώματος προαίρεση απόκτησης μετοχών.  Αποτίμηση της παροχής.
  1. Ως χρόνος απόκτησης της παροχής σε είδος από την εκχώρηση δικαιώματος προαίρεσης μετοχών θεωρείται η στιγμή της χρήσης του δικαιώματος (όταν αγοράζονται οι μετοχές) και όχι η στιγμή της χορήγησης.
  2. Ακόμη και αν τότε (κατά την αγορά) δεν υφίσταται η εργασιακή σχέση, η άσκηση του δικαιώματος θεωρείται παροχή σε είδος-εισόδημα.
  3. Ως παροχή σε είδος θεωρείται η διαφορά ανάμεσα στην τιμή κλεισίματος στο χρηματιστήριο με την τιμή διάθεσης του δικαιώματος.
  4. Ακόμη και αν το δικαίωμα είχε εκχωρηθεί πριν την 1/1/2014, αν ασκηθεί μετά την 1/1/2014 τότε υπολογίζεται παροχή σε είδος-εισόδημα
24 Η παροχή κατοικίας σε εργαζόμενο ή μέλος της εταιρείας, αποτελεί παροχή σε είδος-εισόδημα γι αυτόν. Η παροχή κατοικίας θεωρείται παροχή σε είδος.  Ως εισόδημα θεωρείται το σχετικό ενοίκιο που καταβάλει η εταιρεία απευθείας στον εκμισθωτή.  Αν η κατοικία είναι ιδιοκτησίας του εργοδότη, το εισόδημα αποτιμάται σε ποσοστό 3% επί της αντικειμενικής αξίας.
25 Περιπτώσεις που η παραχώρηση κατοικίας δεν θεωρείται παροχή σε είδος-εισόδημα. Αν η παροχή κατοικίας σχετίζεται άμεσα με την ανάγκη παρουσίας του εργαζόμενου κοντά σε νέες εγκαταστάσεις του εργοδότη ή αφορά πρόσκαιρη διαμονή για την εκτέλεση της εργασίας του, τότε δεν θεωρείται παροχή σε είδος.
26 Παρακράτηση φόρου στις παροχές σε είδος. Μετά την 1/1/2015 θα πρέπει να γίνεται παρακράτηση επί των παροχών σε είδος.  Θα εκδοθεί σχετική εγκύκλιος για το θέμα.
27 Υποχρέωση εμφάνισης των παροχών σε είδος στις ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών Στο τέλος της χρήσης οι εργοδότες θα πρέπει να αποτιμήσουν όλες τις παροχές σε είδος και να τις εμφανίσουν στις ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών ώστε να συμπεριληφθούν στις φορολογικές δηλώσεις των Φ.Π.