Έλεγχοι made in USA σε πλήρη εξέλιξη

Του Γιώργου Δαλιάνη

Οι ελεγκτικές αρχές επεξεργάζονται ήδη χιλιάδες φακέλους μεγάλων φορολογικών υποθέσεων, ενώ ο αριθμός τους βαίνει διαρκώς αυξανόμενος με νέες υποθέσεις που εντοπίζονται από την αρχή καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές ενέργειες.

Κύρια πηγή πληροφοριών αποτελεί η διασταύρωση κίνησης των τραπεζικών λογαριασμών. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών (κυρίως το ΣΔΟΕ) καλούνται να αξιοποιήσουν τις πληροφορίες αυτές, για εξεύρεση αδήλωτου εισοδήματος.

Το μοντέλο των ελέγχων, πλέον αλλάζει ριζικά. Εφαρμόζονται νέες τεχνικές ελέγχου, οι οποίες ονομάζονται έμμεσες τεχνικές ελέγχου. Ανάλυση τέτοιων μεθόδων κάναμε σε άρθρο μας που δημοσιεύθηκε στο capital τον Νοέμβριο του 2013.

Με αυτές τις μεθόδους οι αρχές καλούνται να αξιοποιήσουν στοιχεία που παρέχουν οι τράπεζες για τους πελάτες τους και αφορούν:
• Την ύπαρξη και το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων και των λοιπών τραπεζικών προϊόντων.
• Το ύψος των τραπεζικών συναλλαγών.
• Λήψη και απομείωση δανείων.
• Κίνηση πιστωτικών καρτών.

Η πολυτελής διαβίωση είναι επίσης στο στόχαστρο των ελεγκτικών αρχών και συγκεκριμένα:
• Πολυτελείς κατοικίες
• Ακριβά αυτοκίνητα
• Ταξίδια στο εξωτερικό και λοιπές δαπάνες ελέγχονται εξονυχιστικά.

Επίσης, στοιχεία προς αξιοποίηση αποτελούν:
• Οι αγορές περιουσιακών στοιχείων σε συνάρτηση με το πόσο αυτές δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα,
• Η ύπαρξη συνεχόμενων ζημιογόνων χρήσεων εταιρειών, ενώ μέτοχοι και διευθύνοντες αυτών διάγουν πολυτελή βίο.

Πηγή πληροφοριών αποτελούν κι οι χιλιάδες καταγγελίες των πολιτών, οι οποίες το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν πολλαπλασιασθεί και σε μεγάλο ποσοστό είναι αξιοποιήσιμες.

Για τα ανωτέρω αναμένεται εντός των ημερών να κυκλοφορήσει αναλυτική εγκύκλιος, που να αποσαφηνίζει πολλά θέματα σχετικά με την εφαρμογή των νέων μεθόδων και κυρίως για υποθέσεις φορολογουμένων, που απέστειλαν εμβάσματα στο εξωτερικό, την περίοδο 2010-2013. Παράλληλα, πιστεύουμε ότι θα λυθεί το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τη φορολογική αντιμετώπιση των κοινών τραπεζικών λογαριασμών.

Εκτός όμως, από τους ελέγχους στα φυσικά πρόσωπα έχουν ενταθεί και οι έλεγχοι στο νομικά πρόσωπα, ιδιαίτερα στις μεγάλες επιχειρήσεις. Το κέντρο ελέγχου μεγάλων επιχειρήσεων (ΚΕΜΕΠ) έχει ενισχυθεί με ειδικευμένο προσωπικό και εφαρμόζει σύγχρονα εργαλεία ελέγχου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ενδοομιλικές συναλλαγές (transfer pricing), οι οποίες ελέγχονται εξονυχιστικά με τη χρήση της διεθνούς πληροφοριακής βάσης Amadeus, την οποία χειρίζονται ειδικά εκπαιδευμένοι ελεγκτές. Από τους ελέγχους αυτούς έχουν εντοπιστεί παραβάσεις στην εφαρμογή των σχετικών διατάξεων και καταλογίσθηκαν σημαντικά ποσά φόρων.

Με τις νέες τεχνικές εξευρίσκονται αδήλωτα εισοδήματα στα οποία επιβάλλονται οι αναλογούντες φόροι αλλά και εξοντωτικά πρόστιμα και προσαυξήσεις, που μάλλον είναι αδύνατο να εισπραχθούν. Άμεσα θα πρέπει να εξορθολογιστούν και να μειωθούν ώστε οι παραβάτες να μπορούν να καταβάλουν τα καταλογισθέντα ποσά. Δημοσιεύματα μάλιστα, αναφέρουν ότι η εισπραξιμότητά τους δεν ξεπερνά το 0,3%.
Τα ίδια δημοσιεύματα προαναγγέλλουν την μείωση των προστίμων και των προσαυξήσεων, όμως για την ουσιαστική λύση του προβλήματος η μείωση των επιβαρύνσεων πρέπει να είναι γενναία και η διαδικασία της διοικητικής επίλυσης να επανέλθει. Η υπηρεσία επανεξέτασης του άρθρου 63 του Ν.4174 πρέπει να καταργηθεί, καθώς η λειτουργία της δεν προσέφερε στη διαδικασία του ελέγχου και της απονομής δικαιοσύνης, αντιθέτως δημιούργησε πολλά προβλήματα.